Η ιστορία του νερού στην πόλη μας Ενετικές Κρήνες
Μια από τις πρώτες φροντίδες της βενετικής ηγεσίας ήταν και η διοχέτευση νερού στη διψασμένη πόλη του Χάνδακα η οποία στερείτο πηγαίων υδάτων. Αυτό επιτεύχθηκε με την κατασκευή δεξαμενών και πηγαδιών δημόσιων και ιδιωτικών. Διάφορες κρήνες της περιόδου με περίτεχνη διακόσμηση διασώζονται μέχρι σήμερα, κοσμώντας την παλιά πόλη του Ηρακλείου.
Κρήνη Bembo: Κατασκευασμένη από τον capitano Gianmatteo Bembo μεταξύ 1552-1554, δεσπόζει στη σημερινή πλατεία Κορνάρου, δίπλα σε άλλη μεταγενέστερη τούρκικη φιλανθρωπική κρήνη. Κοσμείται με οικόσημα και άλλα αναγεννησιακού και γοτθικού τύπου στοιχεία, ενώ ξεχωρίζει στη μέση μεγάλο ακέφαλο άγαλμα ρωμαϊκής περιόδου. Ο κρουνός διακοσμείται με φυτικής διακόσμησης ανάγλυφα στοιχεία.
Κρήνη Sagredo: Κατασκευασμένη από τον Giovanni Sagredo μεταξύ 1602-1604, τμήμα της έχει εντοιχιστεί στη βορειοδυτική γωνία της σημερινής Λότζια και διακοσμείται με λαξευμένο γυναικείο άγαλμα που, σύμφωνα με την περιγραφή του Gerola, πιθανώς με το αριστερό χέρι να κρατούσε ασπίδα, ενώ με το δεξί ένα είδος βαρειάς (μεγάλου σφυριού) για επίδειξη, και αναπαρίστανε, ίσως, την προσωποποίηση της Κρήτης.
Κρήνη Μοrozini (Λιοντάρια): Από τις γνωστότερες κρήνες του Ηρακλείου, σημείο αναφοράς τόσο για τους κατοίκους του, όσο και για τους επισκέπτες του,αποτελεί σήμερα ένα από τα ωραιότερα μνημεία της πόλης. Κατασκευάστηκε από τον γενικό προβλεπτή Francesco Morozini το 1628, ο οποίος μέσα από ένα περίπλοκο, για την εποχή εκείνη, σύστημα αγωγών κατάφερε να φέρει νερό στη διψασμένη
πόλη του Χάνδακα από τις πηγές των Αρχανών. Η οκτάλοβη δεξαμενή που στηρίζεται πάνω σε ειδική εξέδρα διακοσμείται με ανάγλυφες μυθολογικές παραστάσεις και θαλάσσιες μορφές, όπως τρίτωνες, δελφίνια, και διάφορα οικόσημα, ενώ το νερό έρρεε από τα στόματα των τεσσάρων λιονταριών. Στην κορυφή της κρήνης δέσποζε ένα υπερφυσικό άγαλμα του Ποσειδώνα, το οποίο, όμως κατέρρευσε, πιθανώς από σεισμό. Κατά την τουρκοκρατία η κρήνη υπέστη κάποια ακαλαίσθητη διαμόρφωση με την τοποθέτηση ενός περιμετρικού κουβούκλιου γύρω από αυτήν το οποίο όμως αργότερα αφαιρέθηκε. Ο Morosini με την ευκαιρία των εγκαινίων της έκοψε ειδικό μετάλλιο με τη μορφή του από τη μια μεριά και την κρήνη από την άλλη. Τον Ιούλιο 2004 ύστερα από μια πολύμηνη φροντίδα συντήρησης και αποκατάστασής του ο Δήμος παράδωσε στους Ηρακλειώτες και στους επισκέπτες της πόλης, το λαμπρό αυτό μνημείο, πραγματικό κόσμημα της Κρήτης.
Κρήνη Morozini (βιντεάκι)
Κρήνη Priuli: Κατασκευασμένη από τον γενικό προβλεπτή Antonio Priuli, στα 1666, βρίσκεται σήμερα όπισθεν του Μποδοσάκειου Δημοτικού Σχολείου (στην περιοχή της Πύλης Δερματά). Τη διακόσμησε με κίονες και πεσσούς, με κιονόκρανα κορινθιακού τύπου, ενώ η όλη κατασκευή στέφεται με τριγωνικό αέτωμα. Εκατέρωθεν των κιόνων σχηματίζονται κόγχες που οι μετόπες τους διακοσμούνται με περίτεχνη διακόσμηση. Στο μέσον της κρήνης υπάρχει επιγραφή τούρκικη στην οποία αναφέρεται το όνομα του πασά που κατόρθωσε να φέρει ξανά νερό στην κρήνη.
Τούρκικες Κρήνες
Και οι Τούρκοι ένιωσαν έντονα την ανάγκη για εξεύρεση νερού τόσο για να ξεδιψάσουν τους κατοίκους της πόλης και των συνοικιών, όσο και για να καλύψουν τις θρησκευτικές τους απαιτήσεις. Αρκετές φιλανθρωπικές κρήνες (σεμπίλ) κατασκευάστηκαν την περίοδο αυτή σε πλατείες καθώς και άλλες απλούστερες σε διάφορους δρόμους κεντρικούς και μη. Αρκετές απ'' αυτές σώζονται μέχρι και σήμερα σε αρκετά καλή κατάσταση κοσμώντας διάφορα σημεία της πόλης.
Φιλανθρωπική κρήνη Πλατείας Κορνάρου : Η φιλανθρωπική κρήνη (σεμπίλι) κτίστηκε το 1776 από τον Χατζή Ιμπραχίμ αγά.
Για τη συντήρησή της αφιέρωσε σχεδόν όλη του την περιουσία. Είναι το μοναδικό στο είδος του που διασώζεται σήμερα. Έχει τη μορφή κυκλικού θολωτού κτιρίου που ολόγυρά του έχει ημικυκλικά καγκελωτά παράθυρα και μπροστά από αυτά υπάρχει από μια βρύση με μια πέτρινη λεκάνη όπου συγκεντρωνόταν το νερό. Σήμερα χρησιμοποιείται σαν καφενείο.
Βρύση του Ιδομενέα: Κτίστηκε στα τέλη του 17ου αι. Σήμερα βρίσκεται πίσω από το Ιστορικό Μουσείο της πόλης. Η κρήνη κοσμείται με δύο κίονες με φυτικής διακόσμησης κιονόκρανα, ενώ στο μέσο αυτών και εντός αψιδωτής κατασκευής βρίσκεται μαρμάρινη πλάκα με ανάγλυφο διάκοσμο. Από κατάλληλα διαμορφωμένη οπή στο κάτω τμήμα της πλάκας έτρεχε το νερό μέσα σε μαρμάρινη λεκάνη.
Βρύση του Χανιαλή: Σήμερα βρίσκεται δίπλα στην εξωτερική πύλη του Αγ. Γεωργίου, κάτω από το άγαλμα του Ελ. Βενιζέλου. Εντός αψιδωτής κατασκευής που η κορυφή της κοσμείται με φυτική διακόσμηση, βρίσκεται τοποθετημένη πλάκα, ο κρουνός βρίσκεται εντός ανάγλυφου διακοσμημένου πλαισίου. Το νερό συγκεντρωνόταν σε μαρμάρινη λεκάνη με παρόμοια ανάγλυφη διακόσμηση.
Βρύση του Γενιτσάρ αγά: Σήμερα βρίσκεται στη λεωφόρο Ικάρου, δίπλα στην Επιγραφική Συλλογή. Εντός αψιδωτής κατασκευής που περιβάλλεται από δύο μεγάλους πεσσούς που διακοσμούνται με ροζέτες βρίσκεται ανάγλυφος, περίτεχνα διακοσμημένος κρουνός.
Η ιστορία του νερού στο Ηράκλειο...
...από το χθες στο σήμερα !
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου